اثر بقایای اندام های علف هرز پنجه مرغی (cynodon dactylon l.) بر برخی از صفات مورفولوژیک و عملکرد گندم نان (triticum aestivum l.)

این بررسی به منظور ارزیابی اثرات مقادیر مختلف بقایای اندام های مختلف علف هرز پنجه­مرغی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم به صورت آزمایش فاکتوریل در سه تکرار در سال 1387 اجرا گردید. فاکتورهای مورد بررسی شامل بقایای اندام­های مختلف پنجه مرغی در چهار سطح شامل بقایای حاصل از برگ، ساقه، ریشه و کل اندام­های پنجه­مرغی و مقدار بقایای اضافه شده به خاک در پنج سطح شامل صفر(شاهد)، 40، 60، 80 و 100 گرم در مترمربع بود. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که اثر بقایای حاصل از اندام­های مختلف پنجه­مرغی منجر به کاهش معنی­دار ارتفاع بوته، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه، تعداد برگ، طول سنبله، وزن صد دانه و بیوماس شد. با افزایش میزان بقایای پنجه­مرغی در خاک محل رشد گندم، میزان کلیه صفات مورد بررسی کاهش بیشتری نشان دادند به طوری که با اضافه کردن 100 گرم بقایای پنجه­مرغی به خاک، ارتفاع بوته، تعداد برگ، تعداد پنجه­ بارور، طول سنبله، طول دم گل­آذین، تعداد دانه، وزن صد دانه و بیوماس به ترتیب 76/56، 67/70، 40/20، 86/61، 77/41، 60/75، 24/33 و 95/63 درصد نسبت به رشد گیاه در شرایط شاهد کاهش یافتند. کاهش در عملکرد گندم از حداقل01/7 درصد تا حداکثر 53/80% بسته به میزان بقایای پنجه­مرغی موجود در خاک بود. بقایای ریشه علف هرز پنجه مرغی بیشترین اثر کاهشی بر اکثر صفات مورد بررسی داشت. با توجه به اهمیت میزان تولید گندم به عنوان یک محصول استراتژیک، کاهش عملکرد حتی در سطوح پایین توسط بقایای علف­های هرز از جمله پنجه­مرغی موجود در مزارع، موضوعی است که لازم است مورد توجه خاص قرار گیرد.